ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ – ਜੂਨ 1984 ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਫੌਜ ਵਲੋਂ ਸਾਕਾ ਨੀਲਾ ਤਾਰਾ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਆਪਣੇ ਕੱਬਜੇ ਵਿੱਚ ਲਏ ਗਏ ਸਿੱਖ ਧਾਰਮਿਕ ਗ੍ਰੰਥਾਂ ਅਤੇ ਸਾਹਿੱਤ ਦੀ ਵਾਪਸੀ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆ ਰਹੇ ਨਿੱਤ ਨਵੇਂ ਖੁਲਾਸੋਂ ਦੇ ਕਾਰਨ ਸਿੱਖ ਸਿਆਸਤ ਵਿੱਚ ਉਬਾਲ ਆ ਗਿਆ ਹੈਂ। ਦਿੱਲੀ ਸਿੱਖ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਬੰਧਕ ਕਮੇਟੀ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮਨਜੀਤ ਸਿੰਘ ਜੀਕੇ ਨੇ ਫੌਜ ਵਲੋਂ ਉਸ ਸਮੇਂ ਸਿੱਖ ਰੇਫਰੈਂਸ ਲਾਇਬਰੇਰੀ, ਕੇਂਦਰੀ ਸਿੱਖ ਅਜਾਇਬਘਰ, ਤੋਸ਼ਾਖਾਨਾ, ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਕਮੇਟੀ ਦਫਤਰ ਅਤੇ ਗੁਰੂ ਰਾਮਦਾਸ ਲਾਇਬਰੇਰੀ ਤੋਂ ਜਬਤ ਕੀਤੇ ਸਮਾਨ ਦੀ ਵਾਪਸੀ ਉੱਤੇ, ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਕਮੇਟੀ ਦੀ ਸ਼ੱਕੀ ਚੁੱਪੀ ਬਾਰੇ ਅੱਜ ਪਤਰਕਾਰਾਂ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਗੰਭੀਰ ਸਵਾਲ ਖੜੇ ਕੀਤੇ। ਜੀਕੇ ਨੇ ਇਲਜ਼ਾਮ ਲਗਾਇਆ ਕਿ ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਕਮੇਟੀ ਕੌਮ ਨੂੰ ਗੁੰਮਰਾਹ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈਂ। ਇਸ ਲਈ ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਕਮੇਟੀ ਨੂੰ ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਉੱਤੇ ਤੁਰੰਤ ਵਾਇਟ ਪੱਤਰ ਜਾਰੀ ਕਰਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
ਜੀਕੇ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਹੁਣ ਤੱਕ ਤਾਂ ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਉੱਤੇ ਪੰਥ ਦਾ ਸੌਦਾ ਕਰਣ ਦਾ ਦੋਸ਼ ਲੱਗਦਾ ਸੀ ਪਰ ਹੁਣ ਤਾਂ ਗ੍ਰੰਥ ਨੂੰ ਹੀ ਵੇਚਣ ਦੀ ਸੱਚਾਈ ਸਾਹਮਣੇ ਆ ਗਈ ਹੈਂ।12 ਕਰੋਡ਼ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਹਸਤਲਿਖਿਤ ਸਰੂਪ ਕਮੇਟੀ ਦੇ ਨੁਮਾਇੰਦਿਆਂ ਵਲੋਂ ਵੇਚਣ ਦੇ ਮੀਡਿਆ ਵਲੋਂ ਕੀਤੇ ਗਏ ਦਾਅਵੇ ਦੇ ਬਾਅਦ ਜੀਕੇ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਹੁਣ ਸੱਚ ਸਾਹਮਣੇ ਆਉਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਜੀਕੇ ਨੇ ਖੁਲਾਸਾ ਕੀਤਾ ਕਿ ਫਰਵਰੀ 1983 ਵਿੱਚ ਸਾਬਕਾ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਇੰਦਰਾ ਗਾਂਧੀ ਨੇ ਦਮਦਮੀ ਟਕਸਾਲ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਮੁੱਖੀ ਸੰਤ ਜਰਨੈਲ ਸਿੰਘ ਭਿੰਡਰਾਵਾਲੇ ਨੂੰ ਇੱਕ ਪੱਤਰ ਲਿਖਿਆ ਸੀ। ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਇੰਦਰਾ ਨੇ ਸੰਤ ਜੀ ਨੂੰ ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਸਾਰੀਆਂ ਮੁਢਲੀਆਂ ਮੰਗਾਂ ਮੰਨੇ ਜਾਣ ਦਾ ਭਰੋਸਾ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਇਸ ਪੱਤਰ ਦੇ ਬਾਅਦ ਅਕਾਲੀ ਨੇਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਗੱਲ ਦਾ ਅਹਿਸਾਸ ਹੋਇਆ ਕਿ ਜੇਕਰ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਸੰਤ ਜੀ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਵਿੱਚ ਲੈ ਕੇ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਹਿਤਾਂ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਿਆਸਤ ਦਾ ਕੀ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਸਦੇ ਬਾਅਦ ਹੀ ਸੰਤ ਜੀ ਨੂੰ ਦੇਸ਼ਦਰੋਹੀ ਸਾਬਤ ਕਰਣ ਦਾ ਕੁੜ ਪ੍ਰਚਾਰ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ, ਜੋ ਕਿ ਆਖ਼ਰਕਾਰ ਸ਼੍ਰੀ ਦਰਬਾਰ ਸਾਹਿਬ ਕੰਪਲੈਕਸ ਉੱਤੇ ਹਮਲੇ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣਿਆ ਸੀ।
ਜੀਕੇ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਹਮਲੇ ਦੇ ਬਾਅਦ ਸਰਕਾਰ ਵੀ ਇਸ ਦਬਾਅ ਵਿੱਚ ਸੀ ਕਿ ਜੇਕਰ ਸੰਤ ਜੀ ਨੂੰ ਲਿਖੇ ਖ਼ਤ ਸਿੱਖਾਂ ਦੇ ਹੱਥ ਲੱਗ ਗਏ ਤਾਂ ਇਹ ਸਿੱਖਾਂ ਦੇ ਕੋਲ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਵਿਸ਼ਵਾਸਘਾਤ ਦਾ ਅਹਿਮ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਸ ਲਈ ਹੀ ਹਮਲੇ ਦੇ ਬਾਅਦ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਇਸ ਪੱਤਰ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਸਿੱਖ ਰੇਫਰੈਂਸ ਲਾਇਬਰੇਰੀ ਅਤੇ ਹੋਰ ਸਥਾਨਾਂ ਤੋਂ ਸਾਰੇ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਜਬਤ ਕੀਤੇ ਸਨ, ਤਾਂਕਿ ਸੰਤ ਜੀ ਨੂੰ ਲਿਖਿਆ ਪੱਤਰ ਵਾਪਸ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕੇ। ਜੀਕੇ ਨੇ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਕਿ ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਕਮੇਟੀ ਹੁਣ ਵੀ ਇਹ ਦੱਸਣ ਦੀ ਹਾਲਾਤ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਹੈਂ ਕਿ ਕਮੇਟੀ ਦਾ ਕਿੰਨਾ ਧਾਰਮਿਕ ਅਤੇ ਸਾਹਿਤਿਕ ਖਜ਼ਾਨਾ ਲੂਟਿਆ ਗਿਆ ਹੈਂ ਅਤੇ ਕਿੰਨਾ ਵਾਪਸ ਆਇਆ ਹੈਂ।
ਜੀਕੇ ਨੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ ਕਿ ਕੌਮ ਦੇ ਮਹਾਨ ਵਿਦਵਾਨ ਗੰੜਾ ਸਿੰਘ ਅਤੇ ਸਿੱਖ ਇਤਹਾਸ ਸੋਸਾਇਟੀ ਦੇ ਵਲੋਂ 27 ਮਾਰਚ 1947 ਨੂੰ ਸਿੱਖ ਰੇਫਰੈਂਸ ਲਾਇਬਰੇਰੀ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਇਸ ਲਾਇਬਰੇਰੀ ਵਿੱਚ ਹਸਤਲਿਖਿਤ ਆਦਿ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਅਤੇ ਦਸਮ ਗ੍ਰੰਥ ਦੇ ਸਰੂਪ, ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਹੁਕਮਨਾਮੇ, ਸਾਹਿੱਤਕ ਪਾਂਡੂਲਿਪਿਆਂ ਅਤੇ ਧਾਰਮਿਕ ਸਾਹਿਤ ਦੀ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਰਹਿੰਦ ਖੂਹੰਦ ਸੀ। ਹਮਲੇ ਦੇ ਸਮੇਂ ਸ਼੍ਰੀ ਅਕਾਲ ਤਖ਼ਤ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਜੱਥੇਦਾਰ ਗਿਆਨੀ ਕ੍ਰਿਪਾਲ ਸਿੰਘ ਅਤੇ ਦਰਬਾਰ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਮੁੱਖ ਗ੍ਰੰਥੀ ਗਿਆਨੀ ਸਾਹਿਬ ਸਿੰਘ ਨੇ ਸਾਹਿਤਿਕ ਖਜਾਨੇ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣ ਲਈ ਬ੍ਰਿਗੇਡਿਅਰ ਉਂਕਾਰ ਸਿੰਘ ਗੋਰਾਇਆ ਦੇ ਨਾਲ ਮਿਲਕੇ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਪਰ ਉਹ ਕਾਮਯਾਬ ਨਹੀਂ ਹੋ ਪਾਏ। 9 ਜੂਨ 1984 ਨੂੰ ਸਾਬਕਾ ਕੇਂਦਰੀ ਗ੍ਰਹਿ ਮੰਤਰੀ ਬੂਟਾ ਸਿੰਘ ਨੇ ਗਿਆਨੀ ਕ੍ਰਿਪਾਲ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਫੋਨ ਉੱਤੇ ਦੱਸਿਆ ਸੀ ਕਿ ਫੌਜ ਵਲੋਂ ਜਬਤ 125 ਬੋਰੀਆਂ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੀ ਅੱਖਾਂ ਨਾਲ ਵੇਖਿਆ ਹੈ।
ਜੀਕੇ ਨੇ ਖੁਲਾਸਾ ਕੀਤਾ ਕਿ ਫੌਜ ਨੇ ਸਾਰਾ ਸਾਮਾਨ ਸੀਬੀਆਈ ਨੂੰ ਸੌਂਪ ਦਿੱਤਾ ਸੀ ਤਾਂਕਿ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਚੱਲ ਰਹੇ ਇੱਕ ਕੇਸ ਵਿੱਚ ਸੰਤ ਜੀ ਦਾ ਲਿੰਕ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਏਜੇਂਸੀਆ ਨਾਲ ਸਾਬਤ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕੇ। ਪਰ ਸੀਬੀਆਈ ਨੂੰ ਇਸ ਸਾਹਿਤਿਕ ਖਜ਼ਾਨੇ ਵਿੱਚੋਂ ਦੇਸ਼ ਵਿਰੋਧੀ ਕੁੱਝ ਵੀ ਨਹੀਂ ਮਿਲਿਆ ਸੀ। ਆਖ਼ਿਰਕਾਰ ਕੋਰਟ ਦੇ ਆਦੇਸ਼ ਉੱਤੇ ਸੀਬੀਆਈ ਨੂੰ ਇਹ ਖਜ਼ਾਨਾ ਵਾਪਸ ਦੇਣ ਨੂੰ ਮਜਬੂਰ ਹੋਣਾ ਪਿਆ ਸੀ। ਪਰ ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਕਮੇਟੀ ਇਸ ਤੱਥ ਨੂੰ ਝੂਠਲਾਉਨਾ ਚਾਹੁੰਦੀ ਹੈਂ। ਜਦੋਂ ਕਿ ਤਮਾਮ ਮੀਡਿਆ ਰਿਪੋਰਟ ਇਹ ਖੁਲਾਸਾ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿ ਬਾਬਾ ਜੱਸਾ ਸਿੰਘ ਰਾਮਗਢਿਆ ਦੇ ਦਾਦੇ ਭਾਈ ਹਰੀਦਾਸ ਦੇ ਵਲੋਂ ਲਿਖਤੀ ਆਦਿ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਦਾ ਇੱਕ ਸਰੂਪ, ਜਿਸ ਉੱਤੇ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਦੇ ਦਸਤਖਤ ਸਨ ਅਤੇ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਨੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਇਹ ਸਰੂਪ ਭਾਈ ਮਨੀ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਦਰਬਾਰ ਸਾਹਿਬ ਦਾ ਮੁੱਖੀ ਨਿਯੁਕਤ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ 1701 ਵਿੱਚ ਸਪੁਰਦ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਉੱਤੇ ਇਸ ਸਰੂਪ ਨੂੰ 12 ਕਰੋਡ਼ ਵਿੱਚ ਵੇਚਣ ਦੀ ਗੱਲ ਸਾਹਮਣੇ ਆ ਰਹੀ ਹੈਂ। ਜਿਸ ਕਮੇਟੀ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਦਾਰੀ ਕੌਮ ਦੇ ਖਜ਼ਾਨੇ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣ ਦੀ ਸੀ, ਉਹ ਖਜ਼ਾਨੇ ਨੂੰ ਵੇਚਣ ਦੇ ਬਾਅਦ ਵੀ ਸਰਕਾਰ ਤੋਂ ਖਜ਼ਾਨੇ ਦੀ ਵਾਪਸੀ ਦੀ ਬੇਸ਼ਰਮੀ ਨਾਲ ਮੰਗ ਕਰਕੇ ਕੌਮ ਦੀ ਪਿੱਠ ਵਿੱਚ ਛੁਰਾ ਮਾਰ ਰਹੀ ਹੈ।
ਜੀਕੇ ਨੇ ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਵਿੱਚ ਦੋਸ਼ੀਆਂ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਜੱਥੇਦਾਰ ਸ਼੍ਰੀ ਅਕਾਲ ਤਖ਼ਤ ਸਾਹਿਬ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬ ਪੁਲਿਸ ਕੋਲ ਕੌਮ ਦੀ ਅਮਾਨਤ ਨੂੰ ਖੁਰਦ-ਮੁਰਦ ਕਰਣ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਦੇਣ ਦਾ ਵੀ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ। ਜੀਕੇ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਸਿੱਖ ਰੇਫਰੈਂਸ ਲਾਇਬਰੇਰੀ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਹਰਜਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਦਿਲਗੀਰ ਅਤੇ ਹੋਰਾਂ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਕੌਮ ਨਾਲ ਵਿਸ਼ਵਾਸਘਾਤ ਕਰਨ ਦੀ ਆਪਰਾਧਿਕ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਦਰਜ ਕਰਵਾਉਣਗੇ। ਜੀਕੇ ਨੇ ਸਵਾਲ ਪੁੱਛਿਆ ਕਿ ਜਦੋਂ ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਕਮੇਟੀ ਦੇ ਕੋਲ ਜਿਆਦਾਤਰ ਸਮਾਨ ਵਾਪਸ ਆ ਚੁੱਕਿਆ ਸੀ ਤਾਂ, ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਸੁਖਬੀਰ ਸਿੰਘ ਬਾਦਲ ਕੁੱਝ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਤੱਕ ਕੇਂਦਰੀ ਗ੍ਰਹਿ ਮੰਤਰੀ ਅਮਿਤ ਸ਼ਾਹ ਨਾਲ ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਕਿਉਂ ਮੁਲਾਕਾਤ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ ? ਜਦੋਂ 18 ਫਰਵਰੀ 2009 ਨੂੰ ਰਾਜ ਸਭਾ ਵਿੱਚ ਸਾਬਕਾ ਰੱਖਿਆ ਮੰਤਰੀ ਏਕੇ ਐਂਟੋਨੀ ਨੇ 17 ਪੇਜ ਦੇ ਲਿਖਤੀ ਜਵਾਬ ਵਿੱਚ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਸੀ ਕਿ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਕੋਲ ਸਾਮਾਨ ਨਹੀਂ ਹੈ ਅਤੇ ਸੀਬੀਆਈ ਨੇ ਵੀ 2003-04 ਵਿੱਚ ਪੰਜਾਬ ਹਰਿਆਣਾ ਹਾਈਕੋਰਟ ਵਿੱਚ ਭਾਈ ਸਤਨਾਮ ਸਿੰਘ ਖੰਡਾ ਦੇ ਵਲੋਂ ਪਾਏ ਗਏ ਕੇਸ ਵਿੱਚ ਜਵਾਬ ਦਾਖਲ ਕੀਤਾ ਸੀ ਕਿ ਸਾਰਾ ਸਮਾਨ ਉਹ ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਕਮੇਟੀ ਨੂੰ ਦੇ ਚੁੱਕੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਕਮੇਟੀ ਹੁਣ ਤੱਕ ਚੁਪ ਕਿਉਂ ਰਹੀ ? ਕਿਸੇ ਕੋਰਟ ਵਿੱਚ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਾਅਵਿਆਂਂ ਨੂੰ ਚੁਣੋਤੀ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ?
ਜੀਕੇ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਰਕਾਰ ਵਲੋਂ ਵਾਪਸ ਆਈ ਅਮਾਨਤ ਨੂੰ ਕਥਿਤ ਤੌਰ ਉੱਤੇ ਵੇਚਣ ਦੀ ਦੋਸ਼ੀ ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਕਮੇਟੀ ਨੇ ਸਿੱਖ ਖੋਜਕਾਰਾਂ ਦੇ ਭਵਿੱਖ ਦੇ ਨਾਲ ਵੀ ਖਿਲਵਾੜ ਕੀਤਾ ਹੈਂ। ਕਿਉਂਕਿ ਹੁਣ ਹਵਾਲੇ ਦੇ ਤੌਰ ਉੱਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਪੁਰਾਤਨ ਹਸਤਲਿਖਿਤ ਗ੍ਰੰਥਾਂ ਦਾ ਹਵਾਲਾ ਧਰਮ ਉੱਤੇ ਖੋਜ ਕਰਣ ਵਾਲੇ ਖੋਜਕਾਰ ਨਹੀਂ ਦੇ ਪਾਉਣਗੇ। ਜੋ ਕਿ ਕੌਮ ਦੀ ਅਨਮੋਲ ਵਿਰਾਸਤ ਦੇ ਬਾਅਦ ਹੁਣ ਕੌਮ ਦੇ ਭਵਿੱਖ ਨੂੰ ਲੰਗੜਾ ਬਨਾਉਣ ਵਰਗਾ ਹੋਵੇਗਾ।