ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ – ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿਖੇ ਗੁਰਦੁਆਰਿਆਂ ਦਾ ਰਖ-ਰਖਾਵ ਵੇਖ ਰਹੀ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਸਿੱਖ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਬੰਧਕ ਕਮੇਟੀ ਨੂੰ ਸੰਪੂਰਣ ਖੁਦ ਮੁਖਤਿਆਰੀ ਦੇਣ ਦੀ ਮੰਗ ਉੱਠੀ ਹੈ। ਧਾਰਮਿਕ ਪਾਰਟੀ ਜਾਗੋ – ਜਗ ਆਸਰਾ ਗੁਰੂ ਓਟ(ਜੱਥੇਦਾਰ ਸੰਤੋਖ ਸਿੰਘ) ਦੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮਨਜੀਤ ਸਿੰਘ ਜੀਕੇ ਨੇ ਇਸ ਸਬੰਧ ਵਿੱਚ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਇਮਰਾਨ ਖਾਨ ਨੂੰ ਦਿੱਲੀ ਸਥਿੱਤ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਦੂਤਘਰ ਦੇ ਮਾਧਿਅਮ ਨਾਲ ਭੇਜੇ ਪੱਤਰ ਵਿੱਚ ਇਹ ਮੰਗ ਚੁੱਕੀ ਹੈ। ਨਾਲ ਹੀ ਮੌਜੂਦਾ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਕਮੇਟੀ ਨੂੰ ਰਬੜ ਸਟੈਂਪ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਚਲਾ ਰਹੇ ਇਵੈਕੁਈ ਟਰੱਸਟ ਪ੍ਰਾਪਟਰੀ ਬੋਰਡ (ਇ.ਟੀ.ਪੀ.ਬੀ.) ਦਾ ਚੇਅਰਮੈਨ ਕਿਸੇ ਗੈਰ ਮੁਸਲਮਾਨ ਨੂੰ ਲਾਕੇ ਸਾਰੇ ਗੁਰਦਵਾਰਿਆਂ ਦੀਆਂ ਜਮੀਨਾਂ ਦਾ ਮਾਲਿਕਾਨਾ ਹੱਕ ਬੋਰਡ ਤੋਂ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਕਮੇਟੀ ਜਾਂ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਨਾਂਅ ਮੁੰਤਕਿਲ ਕਰਣ ਦੀ ਵਕਾਲਤ ਵੀ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਨਾਲ ਹੀ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਅਤੇ ਮਹਾਰਾਜਾ ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਮੌਲਾਨਾ ਖਾਦਿਮ ਰਿਜਵੀ ਵਲੋਂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਇਤਰਾਜ਼ ਯੋਗ ਟਿੱਪਣੀ ਲਈ ਰਿਜਵੀ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਈਸ਼ ਨਿੰਦਾ ਕਾਨੂੰਨ ਤਹਿਤ ਮੁਕੱਦਮਾ ਦਰਜ ਕਰਣ ਦੀ ਮੰਗ ਕੀਤੀ ਹੈ।
ਜੀਕੇ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਮਰਾਨ ਖਾਨ ਨੇ ਕਰਤਾਰਪੁਰ ਕੋਰੀਡੋਰ ਨੂੰ ਖੋਲ ਕੇ ਸਿੱਖ ਜਗਤ ਦੀਆਂ ਉਮੀਦਾਂ ਨੂੰ ਖੰਭ ਲਗਾ ਦਿੱਤੇ ਹਨ। ਇਮਰਾਨ ਖਾਨ ਦਾ ਨਾਂਅ ਸਿੱਖਾਂ ਦੇ ਦਿਲਾਂ ਵਿੱਚ ਹਮੇਸ਼ਾ ਲਈ ਦਰਜ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਸਿੱਖ ਹਿਤਾਂ ਲਈ ਹੋਰ ਫੈਸਲੇ ਲੈਣ ਲਈ ਇਮਰਾਨ ਨੂੰ ਉਦਾਰਤਾ ਦਿਖਾਉਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਇਮਰਾਨ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਵਡਾ ਕੰਮ ਗੁਰਦਵਾਰਿਆਂ ਦੀਆਂ ਜਮੀਨਾਂ ਦਾ ਮਾਲਿਕਾਨਾ ਹੱਕ ਸਿੱਖਾਂ ਦੇ ਮੌਜੂਦਾ ਗੁਰੂ ਸ਼੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਨਾਂਅ ਮੁੰਤਕਿਲ ਕਰਣਾ ਸਭ ਤੋਂ ਅਹਿਮ ਕਾਰਜ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਖੰਡਿਤ ਹਾਲਤ ਵਿੱਚ ਪਏ ਅਣਗਿਣਤ ਇਤਿਹਾਸਿਕ ਗੁਰਦਵਾਰਿਆਂ ਦਾ ਸੁਧਾਰ ਕਰਨ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਦਾਰੀ ਬੋਰਡ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਕਮੇਟੀ ਨੂੰ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਦਿੱਤਾ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਕਿਉਂਕਿ ਬੋਰਡ ਇਸ ਸਮੇਂ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟਾਚਾਰ ਦਾ ਅੱਡਾ ਬਣਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਕਾਰਨ ਹੈ ਕਿ ਸ਼ਰਨਾਰਥੀ ਜਮੀਨਾਂ ਨੂੰ ਸੰਭਾਲਣ ਦੀ ਜਗ੍ਹਾ ਬੋਰਡ ਉਨ੍ਹਾਂ ਉੱਤੇ ਭੂਮਾਫੀਆ ਦਾ ਕਬਜਾ ਕਰਵਾਉਂਦੇ ਹੋਏ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਖੁਰਦ-ਮੁਰਦ ਕਰਨ ਦਾ ਮਾਧਿਅਮ ਬੰਨ ਗਿਆ ਹੈ।
ਜੀਕੇ ਨੇ ਅਫਸੋਸ ਜਤਾਇਆ ਕਿ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਪਵਿੱਤਰ ਸਥਾਨਾਂ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨਾਂ ਲਈ ਸੰਸਾਰ ਭਰ ਤੋਂ ਆਉਂਦੇ ਸਿੱਖ ਸ਼ਰੱਧਾਲੁਆਂ ਨੂੰ ਕੁੱਝ ਖਾਸ ਸਥਾਨਾਂ ਦੇ ਇਲਾਵਾ ਕਿਤੇ ਹੋਰ ਜਾਣ ਤੋਂ ਰੋਕਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜੀਕੇ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ 1947 ਦੀ ਵੰਡ ਦੇ ਬਾਅਦ ਦੋਨਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਰਹਿ ਗਈਆ ਸ਼ਰਨਾਰਥੀ ਜਮੀਨਾਂ ਦੀ ਸੰਭਾਲ ਕਰਨ ਲਈ 8 ਅਪ੍ਰੈਲ 1950 ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਜਵਾਹਰ ਲਾਲ ਨਹਿਰੂ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਲਿਆਕਤ ਅਲੀ ਖਾਨ ਦੇ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸਮੱਝੌਤਾ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਜਿਹਨੂੰ ਨਹਿਰੂ -ਲਿਆਕਤ ਪੈਕਟ 1950 ਦੇ ਤੌਰ ਉੱਤੇ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਸਮੱਝੌਤੇ ਅਨੁਸਾਰ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਤੋਂ ਹਿੰਦੂ ਅਤੇ ਸਿੱਖਾਂ ਦੇ ਆਉਣ ਦੇ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਲੋਂ ਛੱਡੀ ਗਈ ਜਾਇਦਾਦ ਅਤੇ ਧਾਰਮਿਕ ਸਥਾਨਾਂ ਨੂੰ ਸੰਭਾਲਣ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਦਾਰੀ ਬੋਰਡ ਨੂੰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਸਮਝੌਤੇ ਅਨੁਸਾਰ ਬੋਰਡ ਦੇ ਚੇਅਰਮੈਨ ਉੱਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਹਿੰਦੂ ਜਾਂ ਸਿੱਖ ਨੂੰ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਮੁਸਲਮਾਨ ਨੂੰ ਚੇਅਰਮੈਨ ਲਗਾਉਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਪਰ ਅੱਜ ਤੱਕ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੇ ਇਹ ਵਾਅਦਾ ਨਹੀਂ ਨਿਭਾਇਆ। ਨਾਲ ਹੀ ਬੋਰਡ ਵਿੱਚ 6 ਆਧਿਕਾਰਿਕ ਅਤੇ 18 ਗੈਰ ਆਧਿਕਾਰਿਕ ਵਿਅਕਤੀ ਨਿਯੁਕਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਇਸ ਸਮੇਂ 8 ਆਧਿਕਾਰਿਕ ਅਤੇ 10 ਗੈਰ ਆਧਿਕਾਰਿਕ ਮੈਂਬਰ ਮੁਸਲਮਾਨ ਹੈ। ਕੇਵਲ 8 ਗੈਰ ਆਧਿਕਾਰਿਕ ਮੈਂਬਰ ਹਿੰਦੂ ਜਾਂ ਸਿੱਖ ਹੈ। ਇਹ ਨਹਿਰੂ-ਲਿਆਕਤ ਪੈਕਟ 1950 ਅਤੇ ਪੰਤ-ਮਿਰਜਾ ਸਮਝੌਤਾ 1955 ਦੀ ਉਲੰਘਣਾ ਹੈ।
ਜੀਕੇ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਬੋਰਡ ਦੇ ਕੋਲ 109404 ਏਕਡ਼ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਜਮੀਨ ਅਤੇ 46499 ਬਣੇ ਹੋਏ ਭੂਖੰਡ ਦਾ ਕਬਜਾ ਜਾਂ ਪ੍ਰਬੰਧ ਹੈ। ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਚੀਫ ਜਸਟਿਸ ਮਿਲਨ ਸਾਕਿਬ ਨਿਸਾਰ ਨੇ ਦਸੰਬਰ 2017 ਵਿੱਚ ਬੋਰਡ ਦੇ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟਾਚਾਰ ਉੱਤੇ ਸਖ਼ਤ ਟਿੱਪਣੀ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਜਦੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕੋਲ ਕਟਾਸਰਾਜ ਮੰਦਿਰ ਦੀ ਜ਼ਮੀਨ ਦੀ ਆੜ ਵਿੱਚ ਬੋਰਡ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਚੇਅਰਮੈਨ ਆਸਿਫ ਹਾਸਮੀ ਵਲੋਂ ਕਰੋਡ਼ਾਂ ਰੁਪਈਏ ਦਾ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟਾਚਾਰ ਕਰਕੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਤੋਂ ਭੱਜਣ ਦਾ ਮਾਮਲਾ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਸੀ। ਜੀਕੇ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਬੋਰਡ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਹਿੰਦੂ ਜਾਂ ਸਿੱਖ ਨੂੰ ਸੌਂਪਣ ਦਾ ਨਿਜੀ ਬਿੱਲ 2018 ਵਿੱਚ ਰਮੇਸ਼ ਕੁਮਾਰ ਵਨਕਵਾਨੀ ਨੇਸ਼ਨਲ ਅਸੇਂਬਲੀ ਵਿੱਚ ਲੈ ਕੇ ਆਏ ਸਨ, ਪਰ ਅਸੇਂਬਲੀ ਦੀ ਧਾਰਮਿਕ ਮਾਮਲੀਆਂ ਦੀ ਸਟੇਂਡਿਗ ਕਮੇਟੀ ਨੇ ਇਸਨੂੰ ਰੱਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਇਹੀ ਕਾਰਨ ਹੈ ਕਿ ਗੁਰਦਵਾਰਿਆਂ ਅਤੇ ਮੰਦਿਰਾਂ ਦੀਆਂ ਜਮੀਨਾਂ ਉੱਤੇ ਗ਼ੈਰਕਾਨੂੰਨੀ ਕਬਜਾ ਕਰਵਾ ਕੇ ਉਸਦੀ ਵਪਾਰਕ ਵਰਤੋਂ ਬੋਰਡ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦੀ ਸ਼ਹਿ ਉਤੇ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਸ ਵਜ੍ਹਾ ਨਾਲ ਡੇਰਾ ਇਸਮਾਈਲ ਖਾਨ ਵਿੱਚ ਸ਼ਮਸ਼ਾਨ ਘਾਟ ਦੀ ਜ਼ਮੀਨ ਉੱਤੇ ਕਬਜਾ ਹੋਣ ਨਾਲ ਮੁਰਦਿਆ ਦੇ ਅੰਤਿਮ ਸੰਸਕਾਰ ਦੀ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ। ਨਾਲ ਹੀ ਇਥੋਂ ਦੇ ਕਾਲੀ ਬਾੜੀ ਮੰਦਿਰ ਨੂੰ ਬੋਰਡ ਨੇ ਇੱਕ ਮੁਸਲਮਾਨ ਦੇ ਹਵਾਲੇ ਕਰਕੇ ਉਥੇ ਤਾਜ ਮਹਿਲ ਹੋਟਲ ਖੁੱਲ੍ਹਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ।
ਜੀਕੇ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬਾਨਾਂ ਨਾਲ ਸਬੰਧਿਤ ਕਈ ਅਹਿਮ ਗੁਰਦਵਾਰੇ ਇਸ ਸਮੇਂ ਖੰਡਿਤ ਹਾਲਤ ਵਿੱਚ ਹਨ। ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਤਸਵੀਰਾਂ ਸਾਡੇ ਕੋਲ ਹਨ। ਇਹਦੀ ਸੰਭਾਲ ਕਰਨ ਲਈ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਕਮੇਟੀ ਨੂੰ ਬੋਰਡ ਦੇ ਨੌਕਰ ਬਣਨ ਤੋਂ ਹਟਾਕੇ ਕਮੇਟੀ ਨੂੰ ਖੁਦ ਮੁਖਤਿਆਰੀ ਦੇਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਕਮੇਟੀ ਮੈਂਬਰ ਚੁਣਨ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਸਿੱਖ ਸੰਗਤ ਨੂੰ ਮਿਲਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਮਰਜੀ ਨਾਲ ਮੈਂਬਰ ਨਿਯੁਕਤ ਨਹੀਂ ਕਰਨੇ ਚਾਹੀਦੇ। ਇਸ ਮੌਕੇ ਉੱਤੇ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਜਨਰਲ ਸਕੱਤਰ ਪਰਮਿੰਦਰ ਪਾਲ ਸਿੰਘ, ਦਿੱਲੀ ਕਮੇਟੀ ਮੈਂਬਰ ਹਰਜੀਤ ਸਿੰਘ ਜੀਕੇ, ਪੀ.ਏ.ਸੀ. ਮੈਂਬਰ ਜਤਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਸਾਹਨੀ, ਇੰਦਰਜੀਤ ਸਿੰਘ,ਇਕਬਾਲ ਸਿੰਘ ਸ਼ੇਰਾ, ਅਮਰਜੀਤ ਕੌਰ ਪਿੰਕੀ, ਬੁਲਾਰੇ ਜਗਜੀਤ ਸਿੰਘ ਕਮਾਂਡਰ, ਨੋਜਵਾਨ ਆਗੂ ਜਸਮੀਤ ਸਿੰਘ,ਹਰਅੰਗਦ ਸਿੰਘ ਗੁਜਰਾਲ, ਅਮਰਦੀਪ ਸਿੰਘ ਜੋਨੀ ਆਦਿ ਮੌਜੂਦ ਸਨ।