ਮਿਊਨਿਖ ਕਤਲੇਆਮ 1972

ਓਲੰਪਿਕ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ‘ਚ ਅਜਿਹੀ ਗੋਲੀਬਾਰੀ ਹੋਈ ਹੈ, ਜਿਸ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਕਰਦਿਆਂ ਅੱਜ ਵੀ ਲੋਕ ਕੰਬ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।
ਦੁਨੀਆਂ ਭਰ ਵਿੱਚ ਸਨਸਨੀ ਫੈਲ ਗਈ ਸੀ।

ਮਿਊਨਿਖ ਵਿੱਚ ਇਜ਼ਰਾਈਲੀ ਖਿਡਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਬੰਧਕ ਬਣਾਏ ਜਾਣ ਦੀ ਖ਼ਬਰ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਫੈਲ ਗਈ। ਇਸ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਸਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਪਤਾ ਸੀ ਕਿ 11 ਖਿਡਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਬੰਧਕ ਬਣਾ ਲਿਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਜੋ ਕਿ ਸੱਚ ਨਹੀਂ ਸੀ। 9 ਖਿਡਾਰੀ ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ਦੀ ਹਿਰਾਸਤ ‘ਚ ਸਨ। ਖਿਡਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਫੜਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ਨੇ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਆਪਣੀਆਂ ਮੰਗਾਂ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੀਆਂ। ਮੰਗ ਕੀਤੀ ਗਈ ਕਿ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਦੀਆਂ ਜੇਲ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਬੰਦ 200 ਫਲਸਤੀਨੀਆਂ ਅਤੇ ਪੱਛਮੀ ਜਰਮਨੀ ਵਿੱਚ ਬੰਦ ਦੋ ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ਨੂੰ ਰਿਹਾਅ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ। ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮੱਧ ਪੂਰਬ ‘ਚ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਸਥਾਨ ‘ਤੇ ਪਹੁੰਚਾਉਣ ਲਈ ਹਵਾਈ ਜਹਾਜ਼ ਦੀ ਮੰਗ ਵੀ ਕੀਤੀ। ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਨੇ ਸਾਫ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।

ਮੰਗਾਂ ਪੂਰੀਆਂ ਕਰਵਾਉਣ ਲਈ ਲਾਸ਼ਾਂ ਸੁੱਟ ਦਿੱਤੀਆਂ

ਦਬਾਅ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ਨੇ ਦੋ ਖਿਡਾਰੀਆਂ ਦੀਆਂ ਲਾਸ਼ਾਂ ਖਿੜਕੀ ਤੋਂ ਹੇਠਾਂ ਸੁੱਟ ਦਿੱਤੀਆਂ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਗੋਲੀ ਮਾਰ ਕੇ ਮਾਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਸੁਨੇਹਾ ਸਾਫ਼ ਸੀ, ਮੰਗ ਪੂਰੀ ਨਾ ਹੋਈ ਤਾਂ ਹੋਰ ਲਾਸ਼ਾਂ ਡਿੱਗਣਗੀਆਂ। ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਦੀ ਤਤਕਾਲੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਗੋਲਡਾ ਮੀਰ ਨੇ ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ਅੱਗੇ ਆਤਮ ਸਮਰਪਣ ਕਰਨ ਤੋਂ ਸਾਫ਼ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਇੱਥੇ, ਜਰਮਨੀ ਆਪਣੇ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਸਮੁੱਚੇ ਸੰਕਟ ਨੂੰ ਹੱਲ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਰਾਤ 10 ਵਜੇ ਤੱਕ ਜਰਮਨੀ ਦੀਆਂ ਮੰਗਾਂ ਮੰਨ ਲਈਆਂ ਗਈਆਂ। ਜਰਮਨੀ ਨੇ ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ਦੇ ਬਿਆਨ ਨੂੰ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰ ਲਿਆ ਕਿ ਉਹ ਬੰਧਕਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਨਾਲ ਮਿਸਰ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਕਾਹਿਰਾ ਲੈ ਜਾਵੇਗਾ। ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ਨੂੰ ਇਕ ਬੱਸ ਮੁਹੱਈਆ ਕਰਵਾਈ ਗਈ ਜਿਸ ਵਿਚ ਉਹ ਬੰਧਕਾਂ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਨੇੜਲੇ ਹਵਾਈ ਅੱਡੇ ‘ਤੇ ਪਹੁੰਚੇ। ਰਾਤ 10.30 ਵਜੇ ਅੱਤਵਾਦੀ ਹੱਥਾਂ, ਲੱਤਾਂ ਅਤੇ ਅੱਖਾਂ ‘ਤੇ ਕਾਲੀਆਂ ਪੱਟੀਆਂ ਬੰਨ੍ਹ ਕੇ ਐਥਲੀਟਾਂ ਨੂੰ ਦੋ ਹੈਲੀਕਾਪਟਰਾਂ ‘ਚ 25 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੂਰ ਫਰਸਟਨ ਫੇਲਡਬਰਚ ਏਅਰਬੇਸ ‘ਤੇ ਲੈ ਗਏ।

ਹਵਾਈ ਅੱਡੇ ‘ਤੇ ਗੋਲੀਬਾਰੀ

ਜਰਮਨ ਪੁਲਿਸ ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ‘ਤੇ ਗੁਪਤ ਨਜ਼ਰ ਰੱਖ ਰਹੀ ਸੀ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਬੰਧਕਾਂ ਨੂੰ ਛੁਡਾਉਣ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਵੀ ਬਣਾਈ ਗਈ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਜਦੋਂ ਦੋ ਅੱਤਵਾਦੀ ਹਵਾਈ ਪੱਟੀ ਦਾ ਮੁਆਇਨਾ ਕਰਨ ਲਈ ਜਹਾਜ਼ ਤੋਂ ਹੇਠਾਂ ਉਤਰੇ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਉਥੇ ਜਰਮਨ ਪੁਲਿਸ ਦੀ ਮੌਜੂਦਗੀ ਦੀ ਹਵਾ ਮਿਲੀ। ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ਨੇ ਹਥਿਆਰਬੰਦ ਗੱਡੀਆਂ ਨੂੰ ਦੇਖਿਆ ਤਾਂ ਉਹ ਘਬਰਾ ਗਏ। ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ਨੇ ਇਸ ਬਾਰੇ ਆਪਣੇ ਬਾਕੀ ਸਾਥੀਆਂ ਨੂੰ ਰੌਲਾ ਪਾਇਆ। ਫਿਰ ਪੁਲਿਸ ਵਾਲੇ ਪਾਸੇ ਤੋਂ ‘ਸ਼ੂਟਿੰਗ’ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਈ। ਇਸ ਗੋਲੀਬਾਰੀ ‘ਚ ਕੁਝ ਅੱਤਵਾਦੀ ਅਤੇ ਕੁਝ ਪੁਲਸ ਅਧਿਕਾਰੀ ਮਾਰੇ ਗਏ ਸਨ। ਪੱਛਮੀ ਜਰਮਨ ਪੁਲਿਸ ਦੀਆਂ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਅਸਫਲ ਸਾਬਤ ਹੋਈਆਂ।

ਇਜ਼ਰਾਇਲੀ ਖਿਡਾਰੀਆਂ ‘ਤੇ ਗੋਲੀਆਂ ਦੀ ਵਰਖਾ ਹੋਈ

ਗੋਲੀਬਾਰੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਬਾਕੀ ਅੱਤਵਾਦੀ ਅਤੇ ਪੁਲਿਸ ਅਧਿਕਾਰੀ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਥਾਵਾਂ ‘ਤੇ ਛੁਪ ਗਏ ਪਰ ਆਪਸ ‘ਚ ਬੱਝੇ ਹੋਏ ਖਿਡਾਰੀ ਵਿਚਕਾਰ ਹੀ ਫਸ ਗਏ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ਨੇ ਗੋਲੀਆਂ ਚਲਾ ਕੇ ਫਲੱਡ ਲਾਈਟਾਂ ਨੂੰ ਬੁਝਾ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਗੋਲੀਬਾਰੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ। ਪਰ ਅੱਧੀ ਰਾਤ ਨੂੰ ਇੱਕ ਜਰਮਨ ਅਧਿਕਾਰੀ ਨੇ ਟੀਵੀ ‘ਤੇ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਕਿ ਸਾਰੇ ਅੱਤਵਾਦੀ ਮਾਰੇ ਗਏ ਹਨ ਅਤੇ ਅਥਲੀਟਾਂ ਨੂੰ ਰਿਹਾਅ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ, ਪਰ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਇਹ ਐਲਾਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ‘ਤੇ ਉਲਟਾ ਪੈ ਗਿਆ।

6 ਸਤੰਬਰ ਨੂੰ ਕਰੀਬ 12:04 ਵਜੇ ਇਕ ਅੱਤਵਾਦੀ ਨੇ ਹੈਲੀਕਾਪਟਰ ‘ਤੇ ਗ੍ਰੇਨੇਡ ਸੁੱਟਿਆ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਚਾਰ ਇਜ਼ਰਾਈਲੀ ਐਥਲੀਟਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ। ਇਕ ਹੋਰ ਅੱਤਵਾਦੀ ਨੇ ਏ.ਕੇ.-47 ਰਾਈਫਲ ਚੁੱਕੀ ਅਤੇ ਪੁਆਇੰਟ-ਬਲੈਂਕ ਰੇਂਜ ਤੋਂ ਇਜ਼ਰਾਈਲੀ ਐਥਲੀਟਾਂ ‘ਤੇ ਗੋਲੀਬਾਰੀ ਕੀਤੀ। ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਬਾਕੀ 5 ਐਥਲੀਟਾਂ ਦੀ ਵੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ। ਰਾਤ ਕਰੀਬ ਸਾਢੇ 12 ਵਜੇ ਗੋਲੀਬਾਰੀ ਰੁਕ ਗਈ। ਇਸ ‘ਚ ਇਕ ਜਰਮਨ ਪੁਲਸ ਵਾਲੇ ਸਮੇਤ 11 ਇਜ਼ਰਾਈਲੀ ਐਥਲੀਟ ਅਤੇ 5 ਅੱਤਵਾਦੀ ਮਾਰੇ ਗਏ, ਜਦਕਿ ਕਿਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਤਿੰਨ ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ਨੂੰ ਫੜ ਲਿਆ ਗਿਆ।

ਖੇਡ ਨੂੰ 24 ਘੰਟਿਆਂ ਲਈ ਮੁਅੱਤਲ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ

ਅਗਲੇ ਦਿਨ ਮਾਰੇ ਗਏ ਐਥਲੀਟਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਰਧਾਂਜਲੀ ਦੇਣ ਲਈ ਓਲੰਪਿਕ ਖੇਡਾਂ ਨੂੰ 24 ਘੰਟਿਆਂ ਲਈ ਮੁਲਤਵੀ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਖੇਡਾਂ ਮੁੜ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈਆਂ ਪਰ ਇਜ਼ਰਾਈਲੀ ਐਥਲੀਟ ਆਪਣੇ ਦੇਸ਼ ਪਰਤ ਗਏ ਸਨ। ਮਿਊਨਿਖ ਦੇ ਕਤਲੇਆਮ ਨੂੰ ਪੰਜ ਦਹਾਕੇ ਬੀਤ ਚੁੱਕੇ ਹਨ, ਪਰ ਉਹ ਤਸਵੀਰ ਕਿਸੇ ਦੇ ਮਨ ਤੋਂ ਦੂਰ ਨਹੀਂ ਹੋਈ। ਓਲੰਪਿਕ ਖੇਡ ਪਿੰਡ ਦੀ ਬਾਲਕੋਨੀ ‘ਤੇ ਖੜਾ ਮਾਸਕ ਪਹਿਨੇ ਫਲਸਤੀਨੀ ਅੱਤਵਾਦੀ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਿਸਟਮ ਦਾ ਮਜ਼ਾਕ ਉਡਾਉਂਦੇ ਨਜ਼ਰ ਆ ਰਹੇ ਹਨ।

ਮੋਸਾਦ ਨੇ ਚੋਣਵੇਂ ਢੰਗ ਨਾਲ ਮਾਰਿਆ

ਇਸ ਕਤਲੇਆਮ ਕਾਰਨ ਸਾਰਾ ਸੰਸਾਰ ਦੁੱਖ ਅਤੇ ਗੁੱਸੇ ਦੇ ਡੂੰਘੇ ਸਮੁੰਦਰ ਵਿੱਚ ਡੁੱਬ ਗਿਆ ਸੀ। ਜਦੋਂ ਕਿ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਬਦਲੇ ਦੀ ਅੱਗ ਵਿੱਚ ਸੜ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਅਜਿਹੇ ‘ਚ ਇਸ ਪੂਰੇ ਮਾਮਲੇ ਦੀ ਡੂੰਘਾਈ ਨਾਲ ਜਾਂਚ ਕਰਨ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਮੋਸਾਦ ਨੂੰ ਸੌਂਪੀ ਗਈ ਸੀ। ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਦੀ ਇਸ ਖੁਫੀਆ ਏਜੰਸੀ ਨੇ ਲਗਭਗ ਦੋ ਦਹਾਕਿਆਂ ਤੱਕ ਇਸ ਬਲੈਕ ਸਤੰਬਰ ਦੇ ਹਰ ਅੱਤਵਾਦੀ ਨੂੰ ਚੁਣ-ਚੁਣ ਕੇ ਮਾਰ ਦਿੱਤਾ। 2005 ‘ਚ ਮੋਸਾਦ ਦੇ ਇਸੇ ਆਪਰੇਸ਼ਨ ‘ਤੇ ‘ਮਿਊਨਿਖ’ ਨਾਂ ਦੀ ਫਿਲਮ ਵੀ ਬਣੀ ਸੀ।

ਹਮਲੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪੂਰੀ ਓਲੰਪਿਕ ਖੇਡਾਂ ਹੀ ਬਦਲ ਗਈਆਂ

ਇਸ ਹਮਲੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਸੁਰੱਖਿਆ ਦੇ ਨਜ਼ਰੀਏ ਤੋਂ ਓਲੰਪਿਕ ਦੁਬਾਰਾ ਕਦੇ ਵੀ ਪਹਿਲਾਂ ਵਾਂਗ ਨਹੀਂ ਰਹੇ। ਖੇਡਾਂ ਦੇ ਆਯੋਜਕਾਂ ਨੂੰ ਭਵਿੱਖ ਦੇ ਹਮਲਿਆਂ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਵਧੇਰੇ ਸਮਰਪਿਤ ਬਣਨ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਸੁਰੱਖਿਆ ਬਜਟ ਵਿੱਚ ਨਾਟਕੀ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ।

ਹੁਣ ਖੇਡਾਂ ਵਿੱਚ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦੇ ਸਖ਼ਤ ਪ੍ਰਬੰਧ ਹਨ

ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਮੁਤਾਬਕ 1976 ਦੇ ਮਾਂਟਰੀਅਲ ਓਲੰਪਿਕ ‘ਚ ਮਿਊਨਿਖ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ‘ਤੇ 50 ਗੁਣਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਖਰਚ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਚੀਨ ਨੇ 2008 ਬੀਜਿੰਗ ਓਲੰਪਿਕ ਲਈ ਇਕੱਲੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ‘ਤੇ $ 6.5 ਬਿਲੀਅਨ ਖਰਚ ਕੀਤੇ ਸਨ। ਸੁਰੱਖਿਆ ਬਜਟ ਵਧਾਉਣ ਦਾ ਰੁਝਾਨ-ਕਰਮਚਾਰੀ, ਨਿਗਰਾਨੀ, ਸਾਜ਼ੋ-ਸਾਮਾਨ, ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚਾ ਅਤੇ ਹੋਰ – ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ ਜਾਰੀ ਹੈ, ਇਹ ਉਹਨਾਂ ਕਾਰਕਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ ਜੋ ਕਿਸੇ ਵੀ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਬੋਲੀ ਲਗਾਉਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਲਾਗਤਾਂ ਬਾਰੇ ਗੰਭੀਰਤਾ ਨਾਲ ਸੋਚਣ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਹਮਲੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਓਲੰਪਿਕ ‘ਚ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦੇ ਸਖਤ ਇੰਤਜ਼ਾਮ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ।

This entry was posted in ਲੇਖ.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

You may use these HTML tags and attributes: <a href="" title=""> <abbr title=""> <acronym title=""> <b> <blockquote cite=""> <cite> <code> <del datetime=""> <em> <i> <q cite=""> <strike> <strong>